Pracowales przy organizacji pierwszych Festiwali w Jarocinie. Jak tam trafiles? Jak to sie wszystko zaczelo?

Do Jarocina trafilem niejako z automatu. Wczesniej pracowalem w Baltyckiej Agencji Artystycznej BART w Sopocie, gdzie za przyzwoleniem dyrektorskiej pary sp. Andrzeja Cybulskiego i Hanny Wituckiej, razem z Wojtkiem Korzeniewskim (pozniejszy prezydent Festiwalu Sopockiego) i Wiesiem Sliwinskim robilimy “Pop Session”. Andrzej Cybulski zanim zostal dyrektorem BART’u (w tym czasie najbradziej preznego przedsiebiorstwa estradowego w Polsce) byl szefem Klubu Studentow Wybrzeza (KSW) “Zak” w Gdansku, w ktorym debiutowaly pierwsze polskie kapele big beatowe, Czerwono-Czarni i Niebiesko-Czarni.

Wracajac do Pop Session - byla to kilkudniowa impreza, ktora nosila oficjalna nazwe Miedzynarodowe Konfrontacje Muzyczne “Pop Session”. Byl to prawie rockowy festiwal, na ktory przyjezdzaly glownie kapele z Demoludow (Kraje Domokracji Ludowej) oraz dosc przypadkowi wykonawcy z Zachodu. Polskie zespoly dobierane byly wedle “towarzyskiego” klucza. Pop Session ze wzgledu na swoj pro mlodziezowy profil repertuarowy cieszylo sie duza frekwencja, wiec z Wojtkiem Korzeniewskim w 1977 roku zaproponowalismy by wykorzystac te popularnosc dla promocji mlodych “gwiazd” polskiego rocka, ktore nie mialy dostepu do szerszej publicznosci i mediow. W ten sposob zrodzil sie pomysl Muzyki Mlodej Generacji, ktorej kontynuacja byl Jarocin.
W tamtych czasach Polskie Nagrania - jedyna wytwornia wydajaca long-play’e - radio, telewizja i prasa opanowane byly przez big-beatowych weteranow i tzw. artystow pop. Tymczasem

ktore nie mialy zadnych szans na nagrania, wystepy przed szersza publicznoscia etc. Nasz pomysl mocno poparli wtedy warszawscy dziennikarze w osobach Jacka Sylwina, ktory krecil sie przy Trojce i Jacka Olechowskiego zwiazanego z Rozglosnia Harcerska. Obaj akredytowani byli wtedy przy Pop Session jako korespondenci prasowi i brali udzial w otwartych dyskusjach z dyrektorem Cybulskim. Pozna jesienia 1977 roku zaczelismy montowac - kolejny festiwal, nawiasem przy powaznych oporach Pagartu. Polska Agencja Artystyczna “Pagart” byla w owym czasie monopolista w zakresie sprowadzania i wysylania artystow za granice, wiec “z klucza” byla tez wspolorganizatorem Pop Session. Rockowy profil imprezy jaka zaczelismy przygotowywac byl o tyle oczywisty, ze podczas Pop Session ’77 najwiekszym aplauzem publicznosc przyjela kapele rockowe - Skorpio (Wegry), Teska Industrija (Jugoslawia), Collegium Musicum (Czechoslowacja) i SBB (Polska) - a popowe gwiazdy w osobach Urszuli Sipinskiej, czy sprowadzone przez Pagart Veroniki Fischer (NRD) i grupa 5000 Volts (Anglia) skwitowano grzecznosciowymi oklaskami. Istotny wplyw na to mial tez udany debiut Kombi, w ktore Bart zainwestowal sporo pieniedzy, a ktore z konfrontacji z zagranicznymi i naszymi gwiazdami pop wyszlo obronna reka. Nie byl to oszalamiajacy sukces, ale tez nie odstawali od reszty. W sumie podobali sie, choc jak pamietam muzycy z Jugoslawii na swojej konferencji prasowej zapytali naszych dziennikarzy - dlaczego w Polsce nikt nie gra prostego rocka? Zwrocili uwage na to, ze wszystkie nasze kapele “kombinuja” na bazie rocka. SBB gra fusion, a Kombi usiluje grac funky (tak wtedy bylo).

Nasz pomysl na festiwal byl bardzo prosty - na Pop Session staramy sie zaprosic mozliwie znane grupy rockowe z Demoludow, a ich supportami niech beda najbardziej znane grupy naszego rockowego “undergroundu” - Kombi, Krzak, Exodus. Prosilismy tez Pagart o jakas rockowa gwiazde z Zachodu, ale oni mieli to w nosie i dali nam wtedy jazzowy United Jazz & Rock Ensemble z Jon Hisemaneem na bebnach, a w tydzien po festiwalu w Operze Lesnej wystapili Slade - to byl czad. No tak ale za bardzo wybieglem do przodu.
Wiosna ‘78 na jednym ze spotkan organizacyjnych pojawil sie Jacek Sylwin, ktory przywiozl z soba Waltera Chelstowskiego. W kilka tygodni pozniej obaj panowie przywiezli jeszcze Artura Turalskiego (grafika), Filipa Holszanskiego (duzo gadal, nic nie robil) i jeszcze kilka osob, ktorych nazwiska znajdziecie w folderze Pop Session ‘78. Artur Turalski i Zofia Rudnicka nie dogadali sie z Cybulskim w sprawie kasy i sluch o nich zaginal. Marek Dutkiewicz i Filip Holszanski za to serdecznie nam kibicowali. W roli naukowego poplecznika pojawil sie jeszcze wtedy sp. Jurek Wertenstein-Zulawski, ktory napisal doktorat dotyczacy fenomenu jakim byl rock’n’roll. Pozniej to grono mniej lub bardziej aktywnych sojusznikow i poplecznikow roslow nieomal w postepie geometrycznym. Z tego co pamietam Walter Chelstowski byl wtedy asystentem i ulubiencem Mariusza Waltera, ktory kierowal Studiem 2 w Telewizji Polskiej, a Studio 2 bylo jak na owe czasy bardzo nowoczesnym programem telewizyjnym. To oni - Jacek Sylwin i Walter Chelstowski zaproponowali by wobec niecheci Pagartu zrobic taki off-festiwal w Teatrze Letnim, z ktorego najlepsi trafialiby do Opery Lesnej - oczywiscie jezeli sie sprawdza. Koncerty w Teatrze Letnim okazaly sie duzym sukcesem i nie bylo juz przeciwskazan by patent powtorzyc w roku ‘79. Najlepsze kapele z MMG ‘78 - Exodus, Kombi i Krzak - trafily do Opery Lesnej, a w Teatrze Letnim zorganizowane zostaly II “kwalifikacje” Muzyki Mlodej Generacji”. Wtedy to debiutowali: Kasa Chorych z Ryskiem Skibinskim, Res Publica z Grzegorzem Ciechowskim, Zjednoczone Sily Natury “Mech” i Kwadrat z Adasiem Otreba.

Pamietam , ze w Operze Lesnej nie wystapili Family of Pecussion (grupa miedzynarodowa) i chyba Bob Lennox (z USA). Ciekawostka, dodajaca smaczku calej historii, jest tu fakt, ze Wegrzy i Niemcy z NRD (chyba Piramis i Wir), widzac z jakim aplauzem spotkal sie pierwszego dnia festiwalu Exodus i jak sa odbierane kapele w Teatrze Letnim, postanowili zjednoczyc sily. Polaczyli po prostu swoje aparatury naglasniajace - wtedy kazda kapela wozila z soba caly sprzet - by zabic polska konkurencje moca glosnikow. Gdy Krzak zaproponowal, ze tez chce wejsc do tej “spoldzielni”, odmowili. Sytuacja byla klopotliwa, bo w tych czasach moc aparatury odgrywala bardzo istotna role. Krzak mial po jednym mizernym, trojdroznym slupku (po jakies 500 Watt na strone), a oni razem po cztery cztery slupki czyli ok. 2 kW na strone. Nie pomogly prosby, perswazje i naciski organizatorow, nie pomogly tez nasze “zlosliwostki”. Przewaga cudzoziemcow byla druzgocaca, ale zmobilizowany sytuacja Krzak zagral chyba najlepszych w swej historii koncert. Zagrali bardzo cicho za to z takim czadem, ze zadna aparatura nie mogla tu nic wskorac. Publika oszalala - to Krzak, a nie zagraniczne gwiazdy, byl tego dnia gora.

Pop Session 79 i II Mloda Generacja byly niezaprzeczalnym sukcesem - zaczeto o nas pisac, zaczely zglaszac sie kapele i coraz liczniejsi lokalini organizatorzy imprez.

Pomysl nie byl glupi, bo w Teatrze Letnim zaczynalo byc ciasno, a i w Sopocie zaczely wiac inne wiatry - po prostu Cybulski przestal byc dyrektorem Bartu, a lagodna sila preswazji Hanki Wituckiej nie zawsze skutkowala. Rada w rade - Witucka, Sylwin, Chelstowski, Korzeniewski i ja wymyslilismy nowa formule MMG.

Generalne zalozenie bylo takie. W Jarocinie wystepuja kapele zakwalifikowane na podstawie kaset. Najlepsze jeszcze w tym samym roku trafiaja do sopockiego Teatru Letniego, a po roku najlepsze z najlepszych do Opery Lesnej. Ze wzgledow organizacyjnych ustalilismy tez, ze Jacek Sylwin i Walter Chelstowski pilotuja Jarocin i doskakuja do Sopotu, z kolei my - Wojtek Korzeniewski, Wiesiek Sliwinski i ja - koncentrujemy sie na Sopocie i wspieramy ich w przygotowaniach Jarocina. W nastepnym roku Jacek z Walterem calkowicie przejeli inicjatywe i zaczeli tworzyc w Jarocinie swoj festiwal, zachowujac jednak pozory scislej wspolpracy z Sopotem. Uklad z Jarocinem jako przedsionkiem Sopotu przetrwal 2 lata przy czym o ile z pierwszego Jarocina kapele trafialy do Teatru Letniego, o tyle w roku nastepnym roku z Jarocina trafialo sie bezposrednio do Opery Lesnej, bo koncerty w Teatrze Letnim zlikwidowano.

W ‘81 odbylo sie ostatnie Pop Session. Wtedy TSA debiutowalo z Piekarczykiem. Opera Lesna (4,5 tysiaca ludzi) byla pelna. Za betonowym plotem, w lesie, stalo co najmniej drugie tyle ludzi. W pewnym momencie ploty runely - takie jak te ktore czasem okalaja bocznice kolejowe lub koszary - i tlum wlal sie do amfiteatru. Publika nie byla agresywna ale bylo groznie. Udalo nam sie opanowac sytuacje - prowadzilem ten koncert z Walterem Chelstowskim - ale nowa dyrekcja przerazila sie smiertelnie i incydent ten wykorzystala jako pretekst by zlikwidowac festiwal.

[update Mon Mar 27 22:20:53 2000]

Nowemu dyrektorowi BART'u bardzo byl na reke ten incydent z plotem. On byl wyjatkowym cykorem a wzbierajaca fala rockowa grozila wychyleniem sie z szeregu. Nie mial dyrektyw co z tym rock'n'rollem zrobic, wiec chetnie wycofal sie z imprezy, ktora przejal w spadku po Andrzeju Cybulskim, a ktora mogla by na niego zwrocic uwage politycznych decydentow. To bylo charakterystyczne myslenie wielu urzednikow z tzw. rozdzielnika. Oni czesto bywali bardziej papiescy niz sam Komitet Centralny.
Nie wykluczone, ze Pop Session udaloby sie uratowac, ale jekos nikt nie mial do tego serca. W pierszym roku dzialalnosci nowego dyrektora BART'u odeszlo 70% pracownikow, a byla to najlepsza Estrada w kraju.
Pamietajmy rowniez o niecheci PAGART'u do kierunku jaki usilowalismy realizowac na tym festiwalu. Tam faceci byli jeszcze bardziej papiescy. Jest to o tyle zrozumiale, ze PAGART dzialal jak centrala handlu zagranicznego, a to wiazalo sie z duzymi profitami finansowymi wynikajacymi z roznicy miedzy oficjalnym, a czarno-rynkowym kursem walut. Do tego dochodzily wyjazdy na Zachod itp. Dla ulatwienia dodam, ze 3-dniowa dieta sluzbowa w dolarach przy wyjezdzie za granice rowna byla miesiecznej pensji w zlotych. Do tego nie podlegala opodatkowaniu. Jezeli dolary z diety zainwestowales w towar - np. ciuchy, czekolade, sprzet elektroniczny - przebitka byla jeszcze lepsza.

[/update Mon Mar 27 22:20:53 2000]

CIAG DALSZY