Adres strony:
http://www.jethro.z.pl

TROPAMI I. ANDERSONA

58-letni Ian Anderson, urodzony w Dunfermline, mieszkał w Edynburgu od trzeciego do dwunastego roku życia, kiedy to jego rodzice podjęli nieoczekiwaną decyzję o przeniesieniu się do Blackpool, znajdującego się na północy Anglii. Stolica Szkocji zawiera w sobie mnóstwo śladów dzieciństwa artysty. Jak powszechnie wiadomo, dzieciństwo jest jednym z najważniejszych etapów w rozwoju człowieka. Udało mi się znaleźć "cienie" ianowego pobytu w Edynburgu, w historii jego życia oraz wybranych dziełach Jethro Tull i IA solo...

Nie byłoby to możliwe bez bezcennej pomocy jednej z najwspanialszych osób, jakie udało mi się kiedykolwiek spotkać, od 1982 roku zagorzałego fana Jethro Tull, Stuarta M., którego poznałem na oficjalnym forum dyskusyjnym j-tull.com. Pomógł mi również między innymi kupić bilet na koncert, odebrał z lotniska, zapłacił za mój obiad i Becksa, oraz zrobił trochę fajnych fotek z koncertu (opublikowanych w relacji). Los sprawił, że kilka dni przed moją podróżą w szkockiej gazecie "Evening News" ukazał się znakomity artykuł zatytułowany "I'm taking flutes back to my roots"^[1] ("Zabieram flety tam, gdzie są moje korzenie"). Fragmenty tego tekstu wykorzystałem w niniejszym materiale. Wędrówka tropami IA była dla mnie doświadczeniem tak inspirującym, unikalnym i niezapomnianym, że chciałbym się nim z Tobą podzielić, drogi czytelniku. To co, zaczynamy?

W sierpniu 2004 roku odbył się akustyczny koncert solowy Iana Andersona w edynburskim Corn Exchange. To właśnie w trakcie tego występu lider Jethro Tull zdradził adres swojego starego domu, w którym mieszkał w dzieciństwie - The Murrayfield Avenue 54. Dzięki temu odwiedzenie tego miejsca nie jest żadnym problemem, zwłaszcza jeśli pomaga Ci ktoś taki, jak Stuart! Pojechaliśmy tam zaraz po spotkaniu na lotnisku.

Rodzice Iana prowadzili na The Murrayfield Avenue mały hotel. Ekscytujące było to, że stary dom IA oddalony był zaledwie o kilometr od mojego hostelu Englinton. Podjąłem więc decyzję o powrocie tam następnego dnia, tym bardziej, że pogoda była o niebo lepsza. Doświadczenie to nabrało bardziej osobistego wymiaru i było dłuższe...

"Chciałbym się przejść do mojego starego domu na Murrayfield Avenue i wiem, że odczuwałbym silną pokusę naciśnięcia na dzwonek. Ale wtedy pewnie bym z tego zrezygnował. Jeśli ktoś przyszedłby do mojego domu, powiedział, że kiedyś tu mieszkał i poprosił o możliwość wejścia do środka, to czułbym się wtedy nieprzyjemnie i dziwnie..." - powiedział Ian dziennikowi "Evening News". Ja również czułem, że próba wtargnięcia do tego domu byłaby - delikatnie mówiąc - nie na miejscu, więc podjąłem decyzję o pozostaniu na zewnątrz.

Warto zwrócić uwagę na wiktoriański styl architektoniczny tego szeregowca, na te charakterystyczne duże okna. To zawsze był jeden z ulubionych stylów Iana. Teraz wiemy, skąd to się wzięło... Dom w którym mieszka obecnie, w Wiltshire (na południu Anglii, niedaleko od lotniska Heathrow, "rezyduje" tam już od ponad dziesięciu lat), również został wybudowany w stylu wiktoriańskim. Możemy się z nim spotkać również w takich utworach Tull/IA jak "Journeyman" z albumu "Heavy Horses" (1978) ("Sliding through Victorian tunnels where green moss oozes from the pores") i "Sanctuary" z płyty solowej IA "The Secret Language Of Birds" (2000) ("From time-warp Victorian zoos where staring ice cream gameboys play").

Ian Anderson: "Jestem przekonany, że dla dorosłego ogrodowy murek wygląda na niższy, ponieważ kiedy byłem dzieckiem wydawał się przeogromny. Kiedy się z niego spadało, lądowanie na ziemi trwało całe wieki". Rzeczywiście, murek nie jest zbyt wysoki...

The Murrayfield Avenue jest cichym, przyjaźnie wyglądającym skrawkiem Edynburga, pełnym wielkich drzew. Położony jest zaledwie około piętnaście minut piechotą od centrum, a mimo to wygląda jak jakaś wioska. Kto wie, może miłość Iana do "cichych i przyjemnych" krain zaczęła się właśnie tutaj? Ta miłość, którą odkrywamy ciągle na nowo na folkowo zabarwionych albumach jak "Songs From The Wood" (1977), "Heavy Horses" (1978) i "The Secret Language Of Birds"... Po wielu latach tułaczki po ekskluzywnych hotelach, Ian przeprowadził się na szkocką wieś w 1975 roku (wyspa Isle Of Skye), i nadal mieszka na terenach wiejskich (Wiltshire, Anglia).

Wystarczył zaledwie pięciominutowy spacer, aby przenieść się z The Murrayfield Avenue do starej szkoły Iana, The Roseburn Primary School...

Ian Anderson spędził w niej niezliczoną ilość dni w okresie między 1953 a 1958 rokiem. To właśnie w tej szkole założył swój pierwszy zespół wykonujący skiffle (mieszankę jazzu i muzyki ludowej). Choć wiem, że utwór "Two Short Planks" z solowej płyty IA "Rupi's Dance" odnosi się głównie do jego doświadczeń z Blackpool Grammar School, podczas odwiedzin szkoły Roseburn słyszałem w uszach właśnie tą muzykę. Wystarczy potraktować ją jako piosenkę o szkole w ujęciu ogólnym i wszystko "pasuje" ;-)

Zupełnie nie wiem dlaczego to właśnie przy boisku szkolnym Roseburn, łzy prawie popłynęły z moich oczu... Zdałem sobie sprawę jak bardzo jestem szczęśliwy. Ja, skromny chłopak z Polski. Szczęśliwy, że dotarłem do miejsc, których mógłbym nigdy nie zobaczyć. Miejsc, których niewielu widziało. Miejsc, które były (są nadal?) tak ważne w życiu Iana.

Według mojej wiedzy, ianowe ślady nigdy nie zostały opisane i uwiecznione fotografiami dla publikacji, przez żadnego fana Jethro Tull ani dziennikarza. Mam nadzieję, że nie brzmię jak fanatyk. Tak dużo zawdzięczam Ianowi Andersonowi... Może brzmi to słodko i naiwnie, ale taka jest po prostu prawda.

Prawie zaczęło mi się wydawać, że zobaczyłem małego Iana...

Aż trudno uwierzyć, jak dużo kościołów znajduje się w okolicy starego domu i szkoły IA. Naliczyłem ich pięć, ale może być i więcej. Można przypuszczać, że codzienny widok kościołów, podczas pierwszych lat życia Iana, odegrał ważną rolę w kształtowaniu się jego kontrowersyjnych poglądów na temat zorganizowanej religii, które przedstawił w tekstach niektórych utworów z płyty "Aqualung" (1971) i "Roots To Branches" (1995).

Podejrzewam, że kościół Episcopal był miejscem szkółki niedzielnej do której uczęszczał przyszły lider Tull, co opisał później w "Wind Up" z "Aqualunga". Jest olbrzymi i wygląda bardzo szkocko...

Niejednokrotnie zastanawiałem się skąd w tekstach napisanych przez IA bierze się tyle wzmianek o pociągach. Utwór "Trains" z jego pierwszego eksperymentalnego albumu solowego "Walk Into Light" (1983) jest tego najznamienitszym przykładem. Stacja Haymarket, oddalona o około półtora kilometra od The Murrayfield Avenue, jest miejscem, gdzie Ian lubił obserwować odjeżdżające i przyjeżdżające pociągi. Robił to prawie codziennie. Kiedy się urodził, jego rodzice byli już starzy i nie mieli siły na troskliwą opiekę, a jego starsi bracia już dawno opuścili rodzinne gniazdo. Większość wolnego czasu spędzał więc we własnym towarzystwie. Pociągi były jego bliskimi przyjaciółmi. Warto mieć na uwadze, że były to czasy lokomotyw parowych. Inaczej - lokomotyw "oddychających"!

Urokliwa wioska Cramond położona na północy Edynburga przy brzegu Firth of Forth (Morze Północne), była miejscem weekendowych wypadów rodziny Andersonów. Można w niej znaleźć wiele romańskich śladów. Wystarczy nieco ponad trzydziestominutowa przejażdżka lotańskim autobusem numer 24 lub 41 z centrum miasta i już się tam jest. Zastanawiałeś się może kiedyś, drogi czytelniku, jakie są źródła (lub jedne z nich) morskiego klimatu takich longplayów Tull, jak "Stormwatch" (1979), "Broadsword And The Beast" (1982), "Rock Island" (1989) oraz szantowej piosenki "Panama Frighter" z albumu "The Secret Language..."?

Słynny zamek w stolicy Szkocji posiada w sobie ogromną średniowieczną siłę, która tak bardzo pasuje do nastroju starych tullowych rodzynków, jak płyty "A Passion Play" (1973) i "Minstrel In The Gallery" (1975)...

Jak już wcześniej wspomniałem, miasto ulokowane jest na siedmiu wzgórzach. Najbardziej znane jest Arthur's Seat, na które zdecydowałem się "wdrapać". Pomimo, że było bardzo wietrznie, panoramiczne widoki na Edynburg i okolice na pewno były warte tej wędrówki. Poza tym jest tyle "wzgórz" ("hills") w tekstach Iana, pochodzących zwłaszcza z albumów "Heavy Horses" i "Rock Island"...

(Proszę nie zwracać uwagi na słowo "autumn" ("jesień") w cytacie pod fotografią. Choć byłem tam zimą, zdjęcie równie dobrze wygląda, jak byłoby zrobione jesienią!).

"Istnieją w Edynburgu miejsca, po których bardzo chciałbym pochodzić, mieć trochę czasu na ich ponowne odkrycie i sprawdzenie, czy moje wspomnienia są prawdziwe, czy też nie" - przyznał Ian Anderson w cytowanym już wcześniej artykule.

Lider Tull zastanawiał się nad swoimi planami na wolny dzień (28 lutego '06) między koncertami Tull w Perth (27.02) i Edynburgu (1.03): "Mam połowiczne plany odwiedzenia kociego rezerwatu w górach na północy Szkocji i sprawdzenia, jak tam sobie radzą. Ale w tym momencie zaczynam sobie zdawać sprawę, że mogę już nigdy więcej nie mieć kolejnej szansy na spędzenie całego dnia w Edynburgu. Za każdym razem kiedy w nim występuję, dzień przebiega zbyt szybko i gładko. Dziwne, nie? Dorastałem tam do dwunastego roku życia i mam stamtąd mnóstwo niewyraźnych wspomnień "przez mgłę", ale nigdy nie miałem okazji odkryć ich na nowo jako dorosły. Ponieważ nie mogę zrobić dwóch rzeczy na raz, mam do podjęcia trudną decyzję".

Po koncercie w Perth, Stuart zapytał Mistrza o jego ostateczny wybór. "Mam do zrobienia pewien interes w Edynburgu" - odpowiedział starszy człowiek. Po występie w Usher Hall powiedziałem mu o mojej wyprawie. Żałuj, że nie widziałeś wtedy jego miny...

¹Artykuł opublikowany 22/2/2006 w "Evening News". Autor: Adrian Mather. Link: http://news.scotsman.com/features.cfm?id=275882006